Irene Kastaneer Laurensia ta konta di
Pa mas ku 10 aña Irene Kastaneer Laurensia ta representá Hogeschool Rotterdam aki na Kòrsou. Na diferente okashon e programa di Djasabra a entrevistá Irene i lo keda hasi esaki pa kompartí e trabou ku Irene ta hasi pa nos studiantenan. Ta di suma importansia pa tur hende ta na altura di tur e oportunidatnan ku ta wòrdu ofresé aki na Kòrsou. Tur lokual ku e studiante mester prepará riba dje promé ku e bai Hulanda.
Skolnan a uni
Irene ta splika ku e parti di duna informashon na e mayor i hóben a kuminsá kaba pero ku algun kambio. Pa hopi aña kaba, tabata Irene su deseo pa duna mas hóben e oportunidat di preparashon pa Hulanda. E aña akí mas universidat di Hulanda a mustra interes pa hasi e mesun trabou ku Hogeschool Rotterdam a bin ta hasi. Un kambio drástiko tantu pa Kòrsou komo Aruba.
Un kantidat di 11 Hogeschool a drenta kolaborashon:
Hogeschool Leiden,
Hogeschool Amsterdam,
Hogeschool Rotterdam,
Den Haagse Hogeschool,
Hogeschool Utrecht,
HAN
Hogeschool Fontys,
Hogeschool Stenden,
Hanze Hogeschool,
Hogeschool Saxion
Inholland Hogeschool,
pa krea e proyekto SEA. Den e promé siman di yüni koleganan di e diferente Hogeschool ta bin Kòrsou pa e seshon di informashon. E proyekto ku tabata wòrdu duna separá a uni i ta wòrdu duná1 siman despues ku e studiantenan kaba di pasa èksamen.
Informashon básiko
Ta importante pa e hóben i e mayor tin e informashonnan básiko. Den e siman di yüni e hóben tin e oportunidat pa pasa den e trayekto di preparashon. E trabou ta pa keda informá e komunidat kiko ta nifiká studia na un Hogeschool i kua ta e faktornan ku bo mester tene na kuenta ora bo ta skohe bo estudio. Irene ta bisa ku e ta haña hopi studiante ku no sa kiko nan ke bai studia, di kual nan ta tuma desishon abase di nan mayor òf amigu. E ta splika ku bo hòbi por bira bo funshon. Ora bo ta skohe un estudio e mester ta algu ku bo ta interesá den dje i gusta. Tin bia e hóben ta skohe algu ku e no tin afinidat na dje djis pasó e trabou ta paga bon.
Sosten di Hogeschool Rottedam
Irene ta menshoná ku aparte di e siman di kolaborashon di e 11 universidat, Hogeschool Rotterdam ta duna sosten na e hóbennan ku ta bai Hogeschool Rotterdam. E studiante mester hasi un èksamen promé pa asina por ta sigur si e studiante ta kapasitá pa hasi e estudio. Tambe, Irene ta bisa e hóben i e mayor pa no tin bèrgwensa. E promé dos biahanan ku bo mira ku siñamentu no ta bai manera bo ke buska yudansa. Si e idioma ta un barera, buska un dekano ku ta dominá papiamentu, ya asina bo por ekspresá bo mes mas mihó. Tin hopi studiante i mayor ku ta tuma kontakto ku dekanonan di Kòrsou via di WhatsApp. Irene ta satisfecho di mira kon e hóben ta drenta i kon e hóben ta na final di aña.
Prepará e hóben
Den e promé siman di yüni lo prepará e hóben riba e parti di komunikashon entre dosente i kolega di klas, Irene ta splika. Kon pa traha ‘budget’, kon pa dil ku konflikto i pa e mayornan siña laga lòs. Irene ta konta kon e ta bisa e mayornan pa konfia ku nan a buta un fundeshi sólido i ku nan mester laga lòs tiki tiki manera un fli. Tin bia bo ta haña bo den un dilema ku bo mester hasi eskoho. Bo mester siña hinka tur kos den balansa. Ta asina ku hopi studiante ku trompeká den nan estudio ta relashoná ku e parti di ‘budget’.Ta manera nan ta rekonosé ora un hende di Kòrsou yega Hulanda. Nan ta ofresé nos hóbennan tur sorto di areglo pa fia sea sèn òf produkto. Un punto importante pa Hogeschool Rotterdam ta pa siña e hóben pa e dil ku lokual ku e tin, plania pa luna. Bo no mester kumpra tur kos den un bia, por ehèmpel ta sigur ku bo no tin mester di e frizjidèr grandi. Nos hóbennan gusta kumpra paña i esei ta un otro reto grandi. Irene ta bisa ku nan ta keda purba konsientisá e hóben di esaki.
Toets na Kòrsou mes
Den e trayekto di preparashon ta duna e hóbennan un ‘budget’ i nan tin ku bai kumpra tur lokual nan mester. Irene ta konta kon e ta mira e hóbennan kibra kabes. Nan ta hinka nan mes den situashon manera ta di bèrdat nan ta kumprando. E ta un trayekto hopi práktiko. Irene ta elaborá mas riba e trayekto di 21 plùs, di kual e ta bisa ku nan ta desviá un ratu di e trayekto pa bini ku un sistema pa redusí e gastu. Anteriormente e hóben mester a bai Hulanda pero esaki no ta nesesario mas. E kolega di Aruba, Lizanne, ta yuda ku e parti akí.
Kas ta keda un reto na Ulanda
Irene ta menshoná ku e reto ku e studiantenan semper ta enfrentá ta e asuntu di kas. Irene ta sugerí pa kuminsá buska kas 1 aña delantá. Hopi bia ta warda e último ora, e aña ku e hóben mester bai studia afó. Inskribí 1 aña delantá i ta atento, inskribí na instansianan ofisial. Hogeschool Rotterdam no ta intermediá den e parti di kas pero ta ofresé wèpsait kaminda e hóben por buska kas. Antes tabata ofresé kamber pero ta asina ku nos di Kòrsou no ta wòrdu mirá komo internashonal, Irene ta splika. E kambernan ta spesial pa e studiantenan ku ta bini for di islanan ku no ta kai bou di Hulanda. Adishonal, ta yuda e hóbennan tambe ku e parti di seguro.
Proyekto piloto
Aktualmente e kolaborashon di e 11 Hogeschool ta un piloto. Na final di e siman ta bai deliberá kon a bai. No ta asina ku Irene ta na altura kiko lo bai pasa den futuro pero e deseo semper lo ta pa por sigui traha huntu. Lokual e hóben mester hasi ta bin ku un aktitut positivo pasó e siman ta grátis. Ta hopi importante pa e hóbennan bishita e página i inskribí na e tayernan.
Pa mas informashon por tuma kontakto na i.l.laurensia@hr.nl òf por bishita e página: www.Hogeshoolrotterdam.nl. Tambe tin e oportunidat pa traha un sita pa por topa personal òf via di plataformanan ‘online’.
Irene ta klousurá ku e ta kontentu i satisfecho di mira kon a trayekto di preparashon ta desaroyando. Mayornan ta sufisiente enbolbí i kada aña di nobo bo ta mira mas tata den e trayekto di nan yu.