Vanessa Gomes ta konta su testimonio; kambio di un dia pa otro
Vanessa Gomes, un señora fuerte i balente. Apesar di tur e opstákulo- i sirkunstansianan ménos agradabel, el a logra perseverá i mantené su fe haltu. Na diferente okashon, a kombersá ku Vanessa pa e programa di Djasabra. Ademas, e tabata kontribuí ku un kolumna di Kuida Kurpa den Èxtra. E bia aki nos a papia di World Health Week ku ta un tópiko ku ta haña mas i mas atenshon, tantu internashonal komo na Kòrsou. Esaki ta un siman kaminda ta para ketu riba kon importante e bienestar di bo kurpa ta.
Kiko ta World Health Week?
World Health Week (WHW) ta un siman ku ta pone énfasis riba e importansia di salú den e mundu laboral. Esaki ta un oportunidat pa mustra kon krusial e ròl di liderazgo i invershon a largo plaso den bienestar na trabou por yuda, pa logra metanan di organisashon. Vanessa ta splika ku esaki ta e di 5 aña ku ta selebrá WHW. E siman aki a originá durante di pandemia, ora organisashonnan a realisá kon fundamental bienestar den trabou ta. Di un dia pa otro, diferente pais, inkluso Kòrsou, a bai den ‘lockdown’. Konsekuentemente, hopi hende a pèrdè trabou, miéntras ku otro a haña oportunidat pa traha for di kas (work from home). Naturalmente, esaki no tabata normal i hende no tabata aún kustumbrá ku traha na kas. Ku eksepshon di trahadónan den sektor di kuido, ku mester a sigui traha mas duru durante e pandemia i nan tabata esun ku mester a enkurashá e pueblo pa no desanimá, i pa stimulá pa tuma e bakunanan.
Muchu mas ku salú mental
Durante 5 aña, a bira mas kla ku bienestar ta envolví hopi mas aspekto ku djis salú mental i físiko. Faktornan manera bienestar finansiero tambe ta hunga un ròl esensial. Un programa ku a kuminsá manera un inisiativa básiko, a sigui desaroyá pa bira un programa mas amplio i kompleho.
Kon por relashoná Kuida Kurpa ku World Health Week
Vanessa ta konta ku durante e añanan ku e tabata papia di Kuida Kurpa, el a konektá e temanan ku World Health Week (WHW). El a identifiká 8 áreanan ku tin mester di atenshon spesífiko. Segun e, e ‘wil di bida’ no tin solamente un modelo eksklusivo, bo por haña un variashonnan di 4 te ku 16 área. Vanessa ta enfatisá ku mundialmente tin hopi atenshon riba e konsepto di e ‘wil di bida’. Ta esensial pa organisashonnan realisá ku nan por tin un influensia signifikante riba e bienestar di nan trahadónan. Pa un empleado por produsí na su máksimo kapasidat, e mester ta físiko i mentalmente ‘fit’. Alfinal di dia, un organisashon ke logra ganashi. Pa por logra esaki, mester tin hende ku ta funshoná bon, pa por generá i kontribuí. Den pasado tabata kere ku problema di kas ta keda den kas, pero den e tempu di awor, esaki no ta posibel mas. Tin prueba sufisiente ku ta demostrá ku e bienestar integral di un empleado mester keda tratá den lugá di trabou. “Si bo no ta bon na kas, bo no por funshoná bon na trabou, i tampoko bo no por garantisá ku bo lo profilá,” Vanessa ta bisa. Un doño di trabou por kontrolá sierto faktornan i kreá un influensia positivo ku lo kontribuí na e empleado su bienestar general.
Adelanto den World Health Week na Kòrsou
“Den e 5 añanan aki bo a mira un adelanto grandi,” Vanessa ta menshoná. Den añanan anterior, apénas un 25% te 30% di organisashon tabata pone enfoke riba bienestar na trabou. Ántes, e enfoke prinsipal tabata riba salú físiko, por ehèmpel, grupo di kana òf kontròl di sanger serka organisashonnan. E bienestar spiritual, Vanessa ta bisa, tabata konsiderá un tabú. “No tabata algu ku nos tabata papia di dje den trabou,” el a sigui spliká. Pero despues di e pandemia di Covid-19, bo por mira ku hasta e tópiko di spiritualidat a gana espasio den nos komunidat. E pueblo a bira mas habri pa papia, skucha i kompartí pa por yuda otro.
Progreso di Kuida Kurpa durante e añanan
Vanessa ta bisa ku e progreso ta un kombinashon di e eksperensia di Covid-19 i e fenómeno di burnout (no ta tuma sosiegu). Den diferente programa di Djasabra, el a menshoná ku e tabata mantelzorg di su mayornan: un tata ku no ta bibu mas, un mama ku ta lam i un yu ku tin malesa outo-imun. Tur esaki a pasa pareu, i na un sierto momento Vanessa no tabata kuida su mes sufisiente. Huntu ku edat, menopousa i e preshon di bida, Vanessa a yega den un burnout. E ta enfatisá ku den un sierto momentu, bo mester kuida bo mes. Bo mester ta konsiente ku bo tin e responsabilidat pa tuma sosiegu. El a lesa un statistik ku ta bisa: “e parti di nos bienestar ta keda mas tantu impaktá di nos sosiegu. Ta un kos ku nos mes mester hasi: tuma sosiegu.” Esaki ta relashoná ku e nesesidat di drumi bon, pero tambe ku bienestar mental. E motibu aki a enkurashá Vanessa pa yega na e idea di Kuida Kurpa. Den pandemia, diferente kliente a yama pa bisa: “Vanessa, mi empleado ta traha for di kas i nan ta desanimá. Kiko mi mester hasi?” El a komprondé ku tin hopi material, pero kasi nada na Papiamentu. Esaki a bira su inspirashon. Asina Vanessa a sigui traha riba su programanan te aña pasá, ora desgrasiadamente el a haña un atake. Miéntras ku e tabata duna un entrenamentu, su kurpa a kuminsá trel i su banda robes a bai sin forsa. “Loke mi a pensa na e momentu ei, ta ku mi tin un stroke,” el a bisa. Pero esei a resultá den un tumor hopi grandi den su kabes, algu ku a keda deskubrí den sèptèmber 2024, ya 8 luna pasá.
Vanessa su testimonio
Despues di e atake, e esun dia den oranan di mèrdia Vanessa tabata den CMC, i kuater dia despues el a bai den Air-ambulans pa Colombia pa saka e tumor. Dòkternan na Colombia a logra saka e tumor ku tabata enkapsulá den un masa. “E siruhano a bisa mi ku nan a saka 95% di e tumor,” Vanessa ta konta emoshoná. Nan a splika ku nunka bo no por saka un tumor kompletamente; semper ta keda un parti di e tumor, e parti ku no por wòrdu mirá. E parti ku ta keda, mester keda kontrolá pa wak kiko e ta presis. Un par di siman despues, el a risibí e resultado: un tumor maligno. Vanessa a haña un glioblastoom, e tipo di tumor selebral mas agresivo ku ta eksistí. “Riba papel, bo no ke lesa hopi riba Google,” e ta bisa. Segun e statistiknan, bo tin dos aña di bida. Vanessa tabata asina suak ku dòkternan a bis’e pa e prepará su entiero. Esei tabata na sèptèmber di 2024. El a operá dia 3 di òktober. “Promé bia mi a eksperensiá algu ‘life-changing’ asina grandi den mi mes bida,” e ta bisa ku emoshon. E ta konta ku bo ta pasa un estado di shòk. “Ta manera bo a sali kas, kore bai Westpunt i bo no sa kon bo yega kas bèk. No tabatin niun indikashon.” Úniko kos ku e por bisa di a sinta ta ku un aña promé, e tabatin hopi molèster den su wowo, spesialmente anochi ora e tabata kore outo. “Mi a bai Colombia pa kontrolá e wowo, komo den famia nos tin problema ku wowo. Nan a bisa mi tur kos, ku ta menopousa, edat, ménos ku ta un tumor. Pero nada no por a prepará mi pa e momentu aki,” e ta konta. Na Kòrsou, el a pasa den un proseso difísil. For di e momentu ku nan a saka e tumor, Vanessa a kuminsá haña atake di epilepsia, un total di 11 atake den un dia. Na CMC nan a bisa ku e mester haña radiotherapy i chemotherapy, pero komo su kurpa tabata asina suak, nan no por a kuminsá mesora. El a drumi dos siman pa e kurpa por rekuperá, i despues el a kuminsá ku e tratamentu. Di 5 di Novèmber te 17 di yanüari, Vanessa a bai tur dia CMC pa radiotherapy, sinku bia pa siman, pa seis siman largu. Chemotherapy tabata den forma di pastia. Tur anochi, despues di radiotherapy, e mester a tuma su pastia. “Na un momentu bo ta asina drogá ku bo no sa mas ki dia ta mainta i ki dia ta anochi,” l ta konta. Asina Vanessa a pasa e periodo te fin di yanüari.
E sírkulonan di bida
Vanessa ta sigui konta ku na febrüari, dòkternan a bis’é ku ningun di e remedinan/tratamentu no tabata efektivo, i nan a rekomendá pa e bèl su yunan. Asina el a bèl nan hopi lihé. “Mi ta hasi aña dia 6 di mart, nan a bin pa 3 siman. Tur hende ta bèl yama bo ‘Pabien’, pero bo ta yora morto,” e ta konta ku un doló. Riba su aña su yu muhé, a bis’e ku e tin te 4or pa drumi i yora, pero despues e mester lanta i sali for di kamber. “Danki na Kiana, mi a hasi duru. Mi a bai sinta pafó ku un kara zür. I mi tabata pensa: e tin rason,” e ta bisa. Na e momentu ei, un pensamentu familiar ku e mes ta usa den su entrenamentu tabata pasa den su kabes.
E sírkulo di influensia i e sírkulo di kontròl
“Tin un buki ku yama The 7 Habits of Highly Effective People di Stephen Covey. Na Kòrsou, durante di pandemia, nos tabatin un ‘Covid Leadership Center’ dirigí pa George Curiel i Dania di Kadushi Cliff i Caribbean Development Center,” e ta bisa. Su promé trabou tabata huntu ku e grupo ei. Dor di Señor Curiel, el a siña tokante Covey, i e lèsnan ku nunka mas a sali for di su bida. Tur aña, e prinsipionan ta sigui bin bèk. Bo por lesa un buki hopi aña pasá, pero si e ta siginifikante, e lo keda influensiá bo bida. Durante su entrenamentu, e tabata konektá bèk ku e prinsipionan di e buki. Den e buki, e outor ta splika ku den bida bo por haña bo mes den dos sirkulo: un sirkulo di influensia i un sirkulo di kontrol. E sirkulo di influensia ta tur kos ku ta pasa rondó di bo, pero ku bo no por influensiá direkto, manera: guera mundial, klima, i ekonomia. Por ehèmpel, bo por mira Trump su akshon, pero bo no por kontrol’é. E sirkulo di kontrol ta tur kos ku bo por kontrolá direkto: por ehèmpel, si bo yega na trabou na tempu tur dia, esei ta riba bo. “Ora bo realisá kua situashon ta kai bou di kua sirkulo, e ta bira mas fásil pa tuma responsabilidat riba bo mes bida,” Vanessa ta splika.
E regalo grandi di Dios; mi por despedí di mi sernan kerí
“Bo no por kontrolá e dia ku bo ta muri. Mi ta kreyente den Dios. Maske nan bisa mi ku mi tin dos siman di bida, al final di dia, e realidat kaminda mi ta awor, ta un testimonio di Dios. Dios a duna mi un regalo masha grandi: e oportunidat pa mi por despedí di e hende ku mi stima. Paso tin hende ku ta sali di trabou, haña un aksidente, muri sin nunka a despedí,” e ta bisa, poko poko sintiendo e peso di e bendishon. Ku e ehèmpel aki, Vanessa ke splika kon un kambio grandi a tuma lugá den su forma di biba. Tiki tiki, el a bin realisá ku e no tin kontròl riba e dia ku e ta bai, pero e sí tin kontrol riba kiko e ta hasi ku su tempu miéntras e ta biba. Tanten ku e tei, e ke kompartí su konosementu ku tur hende posibel.
Vanessa ta un ehèmpel pa nos tur
Apesar di e notisia no masha dushi, Vanessa a sigui duna su kursonan ku pasenshi i determinashon. Den un forma adaptá, e ta traha for di kas, patras di su kòmpiuter. “Danki na e pandemia di Covid, nos a haña e oportunidat pa traha virtual. E ta un bendishon ku mi por sigui kompartí,” Vanessa ta bisa.
E ta konta ku na Colombia su mama a bisa: “Bo ta asina fèrfelu ku papa Dios mes no ke bo den su kas aún.” “Den nos famia, mi a nase ta kòmbersá,” Vanessa ta bisa ku un sonrisa. Ora e ta pashoná di un tópiko, e no ta stòp di papia di dje. Pa Vanessa, e ta fundamental pa rekordá i kompartí mensahe: “Bo por pasa tur sorto di kos den bida, pero semper tin un lus. Si bo tin fe, un tiki kurashi, i bo ta dispuesto pa parti bo konosementu, maske ta den un forma imperfekto, tur kos lo bai bo bon.”
Bida no ta dependé di perfekshon pero di propósito
Vanessa ta enfrentá difikultat ora e ta papia. Dor di e hinchá den su kabes ku ta primi riba su abilidat di papia, e ta gaga. Pero esaki no ta stòp e. E gana di papia, di splika, di yuda otro, ta mas grandi ku e opstákulo físiko. Su entusiasmo ta basha tur barera; maske e tin un desabilidat, Vanessa ta sigui kompartí su konosementu ku pasenshi i pashon. E ta enfatisá ku ta importante pa doño di trabou realisá ku nan por influensiá e bida di nan trahadónan. “Paso bida no ta fásil pa ningun hende. Bo no ta haña un manual pa nabegá bida. I sera bo mes den kamber no ta hasi nada, sino ta frustra bo mes.” Vanessa ta mustra nos ku e bida no ta dependé di perfekshon, sino di propósito. Su kurashi, vulnerabilidat, i pashon pa sirbi otro, ta trese un lus pa nos tur. Un testimonio di un alma fuerte ku ta eligí pa sigui bria, den e momentunan mas skur.
Un legado ku ta inspirá
Vanessa ta hasi e parti di Legacy Coaching, un plataforma kaminda e ta pone su eksperensia i konosementu na servisio di otro. Resientemente, el a lesa un entrevista di Michelle Obama. Den e entrevista, Michelle a papia riba legado den un konteksto familiar: “Bo legado no ta pa bo muri bai i laga bo yunan. Bo legado ta pa siña bo yunan kon pa biba nan mes bida.” E mensahe ei a toka Vanessa profundamente. “Komo doño di trabou, nos tur por kontribuí na e komunidat pa nos yega mas leu, kolektivamente,” e ta bisa. Esei ta motibu pa kual Vanessa ta hasi e esfuerso pa bringa su mes vulnerabilidat riba e plataforma. Pa un hende ku a mira Vanessa promé i e Vanessa di awor, e diferensia ta hopi grandi. E ta mustra mas suak físikamente, pero pa Vanessa esaki no ta un esküs.
Mas kurashi ku miedu
“Bo mester tin mas kurashi ku miedu,” e ta bisa ku determinashon. Den bida tin hopi kos ku bo por kontrolá, i hopi kos ku bo no por influensiá, sea lokal òf internashonal. Na final di dia, nos tur ta bai, i bo no por hiba ku bo nada di loke bo a akumulá den mundu. “E fáraonan a purba bai ku tur loke nan a krea, pero tur kos a keda atras.” Loke ta konta, segun Vanessa, ta e impakto ku bo ta laga tras di bo: “Mester para ketu riba bienestar di trabou. Mester realisá ku no ta tur kos den bida bo por kontrolá. I maske nada no ta nada… bo por kuminsá di nobo.” Esei ta un mensahe ku ta meresé di keda dokumentá i kompartí. Un legado real no ta basá riba perfekshon, sino riba intenshon i akshon. Vanessa ta un ehèmpel di esaki.
Pa kontakto ku Vanessa: un testimonio di gratitut, fe i speransa
E proyekto Kuida Kurpa ta keda mara tambe na privasidat i tabú. Miéntras malesa manera kanser di pechu ta haña mas atenshon, mas apoyo i un komunidat mas organisá, kanser selebral, spesífikamente ‘hersen tumor’, ta keda den sombra. Vanessa a ripara ku te awor, na e islanan ABC, e no a topa niun hende ku e mesun tipo di tumor kuné. Tambe, segun e ta bisa, dòkternan no ta kompartí e tipo di informashon aki pa motibu di privasidat, loke e komprondé i respetá. Vanessa a bai hasi investigashon su mes riba internèt. Asina el a topa nòmber manera e kantante Michael Bublé, Scott Hamilton i Beau Biden, ku a biba òf fayesé di kanser selebral. “Den tur e mal notisia, mi ta sinti ku mi a haña un premio mayó,” e ta konta ku emoshon. Vanessa ta ripití: “E malesa no ta nada sèksi,” i ku e realidat ta ku el a keda un banda di su kurpa lam. Pero danki na SGR Groep, kaminda e ta bai dos bia pa siman, e ta logra kana ku un 4-poot i e por yuda su kurpa. “Mi a bai di 0 pa 70%,” e ta bisa ku orguyo. Un kos ku ta paresé simpel, manera kòrtá bo uñanan, a bira un meta grandi pa Vanessa. E ta bisa: “Mi a bringa i bringa te mi a logra kòrta 5 uña na mi man robes i 1 na mi man drechi. Mi ta yama Dios danki ku den tur esaki, mi por a logra tantu.”Niun momentu Vanessa no a sinti doló hopi fuerte, pero e ta rekonosé ku e lucha ta mas mental ku físiko. “Si un hende ta bisa bo ku bo ta muri, e ta keda den bo kabes. E ta kana ku bo. E parti di dominio mental ta e parti mas grandi.” Durante un warda na CMC, el a topa un otro hende ku tabata den e proseso di radioterapia. Esun a konta su eksperensia di doló i difikultat pa drumi. Vanessa no a haña esakinan, i e ta sinti bendishoná. E ta bisa ku tur dia e ta kai na rudia i yama Dios danki. “Un tiki fe por salba bo,” e ta enfatisá. Vanessa ta kontentu ku tin un grupo di amigu ku ta sòldá banda di dje. Nan ta bisa:
“Vanessa, dia bo no por resa, nos ta resa pa bo. Kemen, asta ora bo ta kansa, nos ta tene bo den orashon.” Pa e, esei ta un regalo inmenso, un komunidat ku ta biba kuné i ku ta praktiká nan fe.
Su mama ta sigui dun’e konseho: “Kòrda, keda humilde.” I si un dia e ta lanta ku kurpa ku no ke traha, su mama ta bisa: “Dios ta rabia ku bo paso bo ta mal agradesido.” Si abo òf un ser kerí ta haña e mesun diagnósis, òf si bo ta sinti bo mes den un proseso ku ta pidi kurashi, Vanessa ta habri pa papia. “Tur kos den bida ta bai, pero fe i kurashi por keda.”, Vanessa.
Vanessa ta ripití ku nos bienestar personal i kolektivo ta fundamental. Su testimonio ta un rekordatorio fuerte ku komo komunidat, nos mester uni forsa pa por produsí, krea i sostené un Kòrsou ku ta kanando den un bon direkshon ekonómiko i sosial. Bienestar no ta un solo tarea pa doñonan di trabou, e ta un kompromiso di tur hende. Tur trahadónan tin e responsabilidat personal pa kuida nan kurpa i mente. Esaki kemen tuma sufisiente deskanso, kome na tempu i kompartí e mensahe di bienestar ku otro. Esakinan ta kos ku ta parse simpel, pero den práktika, nan ta fundamental pa un komunidat saludabel i un ekonomia fuerte.
Vanessa ta un ehèmpel di perseveransia
Nos tur por siña di e perseveransia i balor di Vanessa. Su historia ta mustra ku den kada difikultat, nos por haña forsa, klaridat i inspirashon pa sigui dilanti. E ta rekordá nos ku bo no mester ta perfekto pa ta útil, i ku kompartí bo proseso mes ta un don.
Nos tur por siña perseveransia di Vanessa.