Mc William:
WILLEMSTAD.- Banda di molèster di un holó stinki i un plaga di muskita nunka bisto na Kòrsou, e desishon pa dùmp shushi di galiña (mèst) den área di Dam Pretu ta motibu pa otro preokupashon. Ta trata di posibel konsekuensianan pa medio ambiente i salú di hende. Asina lider di MAN-PIN, Giselle Mc William ta deklará pa EXTRA.
E ke sa si tin estudio hasí riba e mèst pa sa si e ta kontené supstansianan ku ta kontaminá suela ku tur e konsekuensianan ku esaki ta trese kuné. Asina ta ku no ta dùmp e mèst den Dam Pretu pero riba e terenonan ku ta usa pa plantashon den e área. Si e mèst ta kontené sierto supstansia debí na por ehèmpel uso di insektisidanan, esaki por kontaminá e suela kaminda ta planta fruta i bèrdura pa konsumo lokal.
Esaki por forma un peliger pa salubridat públiko. Pa e motibu aki Mc William ta bisa ku minister enkargá ku Salubridat Públiko mester duna e klaridat nesesario mas lihé ku ta posibel. E “egg farm” ‘Moderno’ ta eksistí hopi aña kaba, pero tabata na 2019 ku èks minister, Suzy Camelia-Römer ku a saka un pèrmit di molèster pa e kompania.
Den e pèrmit aki tin poné ku e kompania mester deshasí di e mèst, den forma di prosesá esaki pa e no ta un molèster pa e habitantenan den besindario. Pues sea ta kumprá mashin pa prosesá e mèst òf ta traha un lots pa pone e mèst seka den dje. E kompania sinembargo no a kumpli ku e kondishon aki den e pèrmit aki a keda dùmp e mèst di mas òf ménos 10 mil liter pa dia riba su propio tereno sin prosesá esaki kousando un molèster enorme di holó stinki i muskita, pasobra no tin e medionan finansiero pa invertí den un sistema pa prosesá e mèst, mirando ku preis di webu ta regulá pa gobièrnu.
E kompania a disidí pa alabes kuminsá ku un proseso di opheshon kontra e pèrmit di molèster. Na 2021 habitantenan a disidí di entamá un kaso den korte kontra e kompania. Korte den promé instansia a disidí ku mester kumpli ku e kondishonnan di e pèrmit di molèster di 2019 i ku despues di 3 luna di e veredikto e kompania mester kuminsá kumpli.
Eks minister Dorothy Pietersz-Janga (MFK) konsekuentemente a hala e pèrmit di 2019 aden djis promé ku e término di 3 luna a pasa i a saka un pèrmit nobo ku tambe ta stipulá ku tur dia mester limpia e shushi di galiña mèst i ku mester hiba esaki otro kaminda. Entretantu e kompania a apelá e veredikto di korte den promé instansia i e kaso aki a kana yega te na Korte Supremo na Hulanda. Na novèmber 2024 Korte Supremo a disidí ku e veredikto den apelashon ta keda para, loke ta nifiká ku mester deshasí di e mèst i ku no por sigui dùmp esaki riba nan tereno propio.
A base di esaki gobièrnu, a base di e pèrmit di molèster nobo ku minister Pietersz-Janga a saka, a tuma e responsabilidat riba su lomba pa solushoná e problema di shushi di galiña di un kompania privá, a disidí pa laga dùmp e sushi aki na Dam Pretu. Asina a skùif e problema di un sitio pa otro.
Gobièrnu tampoko no a invertí den mashinnan pa prosesá e shushi di galiña i hasi esaki un supstansia seku (“compost”) ku no ta kousa molèster di holó i plaga di muskita. A disidí pa plama e mèst ku ta muhá riba e terenonan kaminda ta planta ku e pensamentu ku solo ta seka esaki. Ku e áwaseru ku ta kai tur e lunanan aki sinembargo e mèst no ta seka i kontinuamente tin holó stinki ta lanta i okashoná plaga di muskita.
Mc William ta lamentá ku minister Pietersz-Janga no a laga e proseso di “opheshon” kana su kaminda i a hala e pèrmit di molèster original aden i saka un otro. “Awor ta sintá ku e situashon aki okashoná pa gobièrnu i ku habitantenan di pariba ta sufri bou di dje.”
Foto:
…Giselle Mc William…