Shartella Santiago Mi arte ta mi bida, arte ta mi mi trabou

1326
  1. Shartella Santiago ta otro artista yu di Kòrsou ku a hasi Kòrsou su nòmber konosí rònt mundu. El a traha enpartikular na Oropa; e tabata na Rusia, na Ukrania, na Bèlgika i semper den su presentashonnan el a sòru pa Kòrsou su nòmber resaltá. Shartella a biba na Ulanda pa gran parti di e añanan na Oropa pero tambe na Bèlgika kaminda e tabatin su studio ku ta un fasilidat úniko di manera ku e por a desplegá su mes riba tur tereno ku e ta bon den dje. Shartella, un dama, ta un master den Black Smith i tambe “autogeen lasser”. Pero tambe e ta traha ku semènt i e ta pinta.

Nase ku arte den mi kurpa

Segun Shartella, el a nase ku arte den su kurpa. For di chikí e tabata gusta pinta. E tabata gusta kose paña di pòpchi. E tabatin un kas di barbie i e kos ei tabata su bida. Kasi ni skol e no kier a bai pa e keda drecha su kas di barbie, traha su kosnan i kose paña pa su pòpchinan. E tabata pinta su pòpchinan ku pèn i ku pòtlot e ta pinta e paña i e kabei. Despues e ta kit’e bèk. Tambe Shartella ta kòrda ku e tabata kore aña i for di su 8 aña ya tabata kose paña na mashin. El a kuminsá ekspresá su kreatividat ku kose. El a bai skol di moda na Kòrsou i na Ulanda. Shartella a konta nos ku el a sigui den e direkshon di arte ounke e no a bai un skol di arte spesífikamente na Ulanda. El a bai estudio di Black Smith si i tambe el a bai kursonan di diferente kos. Su mama a mand’e kurso di dòrna bolo, pinta riba paña for di na Kòrsou i na Ulanda el a sigui ku kursonan di moda. Shartella ta kose paña di kasamentu, paña di karnaval, e ta traha patronchi i e ta gusta traha eskultura di klei. Ku heru mes nunka el a traha te un dia…

 

Un dama ku ta traha ku heru

Shartella ta konta kon el a siña Black Smith. El a bisa ku e no a paga tinu riba e arte di heru na Ulanda i otro paisnan ku el a bishita na Oropa. Bo ta mira e arte kisas pero bo no por imaginá kiko tin su tras. Tabatin un mener ku ta duna lès di Black Smith i Shartella ta kòrda ku el a aserka e persona aki mustrando su interes pa siñ’e. El a bisa e persona ku e tambe por pero e persona a bis’e ku e no por esei pasobra e ta un “bloem”. Pero Shartella a pone pa e mustra e persona ei ken e ta i asina el a kuminsá siña e arte di Black Smith. El a kuminsá e arte te awe e ta master. Awe e mesun mener ei ta broma ku Shartella komo un dama den e arte di heru.

Saka forma di heru

Black Smith ta algu ku hende tabata usa for di tempu di Kristu, pasobra por mira e spada i machetenan ku tabata bringa kuné ántes, e heru ei ta sali for di piedra ku ta bai den un fòrnu i esei ta smèlt i di ei ta batié kita e kaska rònt di dje i bati e heru pa saka forma for di dje. Black Smith ke mèn ku ta saka e heru i pone riba algu di heru grandi i pisá i ku un martin hopi pisá pasobra mas pisá mas mihó e ta duna e heru forma dependé kon diki e material ta. Meskos ku ta traha e sapatu pa e kabai (hoef) meskos ta hasi ku e heru aki dor di pone den kandela i lag’e yega na un grado hopi haltu pa asina por dobl’e. I na momentu ku ta kita e kaska, esaki por bula pida pida i kima bu. Meskos kue kayente di e kandela ta algu ku mester siña traha kuné i siña wanta e kayente ei. Pero no por dobl’e ku man pero ku tan. E tin di bira kasi hel. Ta diferente téknika tin entre otro siña rekonosé ki ora por dobla e heru i ora e ta den kandela pa e no kima ni smèlt. E Black Smith ku ta traha eskultura ta algu otro.  E heru ku ta usa komo material tin di traha un eskultura pero no mag di kap esaki pa por las. Mester usa bo kabes kon e heru largu ei por keda di kap pa saka un hende òf otro figura for di dje pero no mag di las. Ta ora por hasi esei bo ta un master i ta einan Shartella a yega.

 

Spesialisá

Shartella ta konta ku el a kuminsá den e direkshon aki hopi aña pasa. E ta kòrda ku for di prinsipio e kier a traha un bukèt di flor pasobra e ta gusta flor.  Despues di esei el a bisa ku e no ta traha niun flor mas pasobra un flor a dur’e kasi 3 luna pa e form’e. Tur kos tin un téknika. Pero si ta awe e por traha e flor ei den 3 minüt. Shartella tin hopi obra i el a bende masha hopi obra. El a bisa ku ora e bai representá e pais ku e ta biba, tambe e tin obranan pone na e paisnan ei. E tabata biaha hopi den Oropa kaminda el; a biba 35 aña. El a splika ku ora el a bai den e mundu di Black Smith kaminda el a sera konosí ku hopi artista den e arte aki, el a disidí ku e tin di spesialisá i asina bira master.

Rekonosé ku eskultura na Ukrania

El a traha na Ukrania kaminda el a asta keda rekonosé. Na Ukrania a traha un eskultura di Shartella su kara. El a eksperensia Ukrania komo un pais masha dushi mes. E pais ta grandi i hendenna ta masha amabel. E hendenan di Ukrania ta manera nos aki na Kòrsou esta hende amabel. E por sali su so i topa un hende pa papia kuné. I su eksperensia na e pais ei ta unu na un nivel hopi haltu, Ora el a keda rekonosé na e pais ei, asta nan kier a manda busk’e pa e bai traha ku titanium, e heru di mas karu ku ta eksistí, ta trata di e heru ku ta traha rakèt kuné. Asta esei nan tabata ke pa Shartella bai siña traha kuné. Na Ukrania nan no por a imaginá nan mes ku un dama manera e ta traha ku heru di e forma aki. El a bisa ku el a siña hopi na Ukrania.  Ora e tabata bai festivalnan, ta mei mei di yen hende hòmber kurpa grandi ta representá nan pais i e tabata e úniko dama den nan tur. Pero despues e kos a kuminsá bira poko pisa pe pasobra tur hende tabata bai rondó di dje komo un dama ku ta traha ku heru. I p’esei Shartella a kuminsá konsientisá i yama e damanan pa tambe bai den e direkshon ei.

 

Apresiá arte di otro

Shartella  ta bisa ku awor el a kuminsá bai profundo den arte di Kòrsou. Tempu el a bin biba Kòrsou bèk e no a hasié pasobra el a traha duru pasobra e ta un Black Smith komo su trabou. No ta algu serio i no djis traha arte. Shartella a bisa ku e ta kome di su arte pasobra esaki ta su trabou. I komo el a traha asina tantu den eksterior el a disidí ku ora el a bin Kòrsou bèk e ta tuma un fakansi. I awor el a drenta e kareda bèk di trabou. I awor el a kuminsá konosé artistanan yu di Kòrsou. I asina tambe awor el a kuminsá bishitá e lugánan kaminda e por sera konosí ku e arte di Kòrsou. Shartella ainda no por papia di e diferensia entre e arte na Oropa i esun na Kòrsou. Loke si e por bisa ta ku den eksterior nan komo artista ta uní, nan tur ta apresiá arte di otro i no tin kompetensia. Ora e ku otro artista ta traha arte, nan ta balorá arte di otro pa por siña di otro.

Biba di bo arte

Por biba di arte, Shartella a bisa Djasabra. I bo por biba bon di arte basta bo sa kon hasié i hasié serio. E ta biba di su arte. Pa loke ta e tipo di figura ku mas ta hala su atenshon ta hende. Esaki pasobra traha figura di hende ta hopi difísil i e ta gusta kos difísil. Shartella ta un hende ku ta enkantá ku e figuranan santu pasobra tur e dobla nan den e paña di e santu ta hopi difísil i esei ta algu ku ta hala atenshon. Shartella ya a yega di traha un figura santu na Oropa. El a traha unu pa su mes i el a traha unu pa un señora multí mionario i ku e sèn ku el a gana el a kumpra su kas. I ounke e no ta na Oropa, e lo sigui gana su pan ku arte for di Kòrsou.

 

Skol di arte ta mi soño

Shartella su soño i deseo ta pa e por habri un skol di arte na Kòrsou. Shartella a bisa ku ta su meta pa e yuda hóbennan pa sigui profeshonalisá nan mes. Shartella a bisa ku el a hasi hopi kos afó pero awor e ke dediká algu na su mes pais. E ke duna su kontribushon na su pais.

 

Prenda tambe

Banda di e eskulturanan ku Shartella ta traha, e ta traha prenda i e ta pinta. E ta traha prenda di materialnan di metal i tambe ku simia. I na Kòrsou tin diferente pipita ku por usa kombiná ku e metal pa yega na su prendanan. Manera el a bisa nos e ta hasi tur kos. Meskos tambe e ta traha ku semènt. Shartella su inspirashon ta salí for di dje sin mas. E no ta bai konsentrá por ehèmpel e ke traha un glas òf algu asina, pero inspirashonnan ta drenta su kabes i e ta asta lanta mardugá kuminsá traha. Shartella su nòmber a resaltá den diferente buki entre otro un buki di artenan mundial kaminda su obranan ta un di e promé nan, te dilanti den e buki. “Arte ta mi bida”, asina Shartella a terminá su kombersashon ku nos.

 

 

 

 

 

 

LAGA UN KOMENTARIO

Please enter your comment!
Please enter your name here