Erna Daantje presidente/ Ruth Cijntje tesorero di Ypsilon

Asosashon Ypsilon e aña aki ta kumpli 10 aña. Nan a lanta na 2014 pa duna guia i sosten na famia di personanan ku problema mental. Ta trata di un tema ku te ainda ta un tabú den nos komunidat. I Djasabra a papia ku Erna Daantje presidente i Ruth Cijntje tesorero pa nos por sa mas di nan plannan pa e aña aki i futuro. Nan tin un programa hopi amplio di diferente aktividat e aña aki i tur pa duna sosten i mas konosementu di e malesa mental na komunidat

 

Sostené miembro, famia i konosínan

Ruth Cijntje  komo tesorero di e asosashon ta esun ku tabata na kuna di lantamentu di Ypsilon. Huntu ku sikiater Jessurun nan a lanta e asosashon. El a konta Djasabra ku e ta bin di un famia kaminda tin malesa mental. El a papia ku e sikiater pa tin algu mas ku ta e tratamentu so. No opstante kliente di Capriles, mester kòrda riba e famia tambe. Un famia ku no tin konosementu di malesa mental, famia kibrá, na hansha, mester di algu mas. I asina a logra yega na un palabrashon pa lanta Ypsilon na òktober 2014. Tambe nan ta asosiá ku e Ypsilon na Hulanda i esun di Sürnam. Semper si nan mester di informashon òf ideanan nobo por akudí serka e otronan. E meta ta pa sostené e miembro, famia, konosínan, amigunan di e kliente. Esaki segun Ruth, nan ta hasi entre otro pa medio di e direktiva diario ku ta traha un programa pa tur luna nan bin huntu riba un djasabra, ku miembronan nobo i esnan ku tei kaba pa 10 aña. Ta bin dilanti tur tópiko den kuadro di e problema sikiátriko mental. Ta toka tópikonan ku no ta e malesa so, pero tambe ta bin ku guianan spiritual, pa e hende por sintié mihó. Nan ta hasié den kuadro di e famia por tin forsa mental i físiko ku su dilanti ku bida ta sigui. Ta atendé entre otro kiko i kon e famia ku keda atras ta hasi. Por ehèmpel sòru pa un tèstamènt i tambe seguro di entiero.

 

Un problema hopi grandi

Erna Daantje komo presidente di e asosashon a duna un bista kon grandi e problema mental ta na Kòrsou. El a bisa ku e ta un problema grandi, fèrfelu i si no para ketu na dje bo ta haña bu ku hopi situashon fastioso. E kos ta kuminsá masha chikí pero bira grandi. Nan a nota ku komunidat no ta informá. Tur hende ta keda papia i papia so pero kiko ta hasi. No tin ‘follow up’. El a bisa ku komportashon den tráfiko tambe por ta bin debí na un problema mental. E agreshon den tráfiko no ta algu normal. Muchanan hóben ta maltratá mayor, frei, tene nan frei komo rehen. Nada di esei ta normal. Hendenan ku ta sera nan mayornan den kas tampoko ta normal. Hende ta mata otro pasobra esun a wak e ku kara zür i pa kolmo ta bin tiki kastigu. I pa kolmo tin bia tin di duna komo kastigu tratamentu den e kaso aki TBS pero na Kòrsou no tin esei.

 

Komprondé e malesa

 

Importante segun Erna ta pa e kliente i komunidat  komprondé e malesa. Doño di trabou ta retirá un hende fásilmente pasobra e hende a bira malu i sin sa ku por ta problema mental. Pero malesa mental no tin religion, kolo género, luho ni nada. E por bati na tur hende su porta. Un migrante ta bin i ta bin ku tur su problemanan. Malesa mental tambe ta algu hereditario i den otro kaso e ta kuminsá manifestá direpente. Ora un persona bin serka nan, nan ta wak for di e periodo di embaraso, kon esaki a bai, e yu tabata deseá? Hopi hende ta huma droga, hende ku bo no ta ni kere. Erna a yega di kana chòlhousnan hopi pa saka hende i loke el a mira, un hende nunka lo imaginá su mes. I esei ta djis algu di e problema ku tin den komunidat awor aki.

 

No tin kontròl

Nos pais no tin kontròl, niun hende por imaginá nan mes kiko ta pasando, ni gobièrnu. Erna Daantje ta konta kon e mes ta bai gobièrnu i hiba invitashon pero niun reakshon. Nan ta pidi donashon pero asta esei ta laga di deseá. Den nan 10 aña Erna por a kòrda for di kabes kiko nan a haña komo donashon esei djis pa ilustrá kon tiki donashon nan a yega di haña. Kada bes nan ta tende ku Ypsilon no ta den presupuesto i ku presupuesto ta sera kaba. Ta nunka nan ta logra kai den presupuesto. Na Kòrsou ta kooperá pa tur kos pero e organisashon ku ta traha 24 ora, ta kuné tin di kooperá. I miéntras e problema no bati na bo porta, bo no sa kiko e ta.

 

Sali fo’i zona konfortabel

 

Erna ta kere den bishitá e hende ku problema pa por komprondé su situashon. Un hende ku un problema kon ta bis’é kue bùs pa e yega kaminda e por trese su problema dilanti. Mester sali for di e zona konfortabel ei pa atendé ku e problema ku e hende ta pasando aden i voral problemanan mental.

 

Alzheimer e problema mental mas grandi

 

Loke ta kousa mas problema mental na Kòrsou ta Alzheimer. Tin bia segun Erna ta kere ku ta hende grandi so ta hañ’é pero hóben tambe. Hopi biahe hende ku a hañ’é den atrako, esaki ta kondusí na trouma ku na su turno por bira Alzheimer. Otro problema mental grandi na Kòrsou ta skisofrenia. I tambe tin e komportashon no adekuá i apnormal. I p’esei nan tin hopi eks pashènt den e asosashon pa por sigui duna informashon. Meskos ta duna informashon di importansia di tèstamènt i seguro di entiero.

 

Suisidio

 

Di tur e informashonnan ku Ypsilon ta duna, tin unu ku ta bin riba programa tur aña, pero a keda skùif esaki i esei ta suisidio. Erna Daantje a splika Djasabra ku ta trata di un tema difísil pa papia di dje pero mester trat’é. I den e komunidat chikí aki, tur hende konosé otro i p’esei mester papia di e problemanan ku ta kondusí na problema mental. I suisidio ta un di nan ku ta un problema.

 

Kompartí ku otro

 

Banda di organisá aktividatnan di informashon den grupo, tambe segun Erna nan tin e programa di “een of een”, esta dos hende huntu ta konta nan problema i nan dos ta motivá otro i yega na mihó forma kon dil ku e situashon. Famia i klientenan ta bin huntu pa konta kon a bai. I semper ta bin bèk pa sa kon a bai. Mas aleu Ypsilon tin un grupo di app kaminda nan ta kombersá tur momentu ku otro. Tambe nan ta siña otro ku ora bai entrega keho keda buska ‘follow up’ pa sa kiko ta hasiendo.

 

Rekonosé

 

Ora tin un problema ta importante pa rekonosé ku bo tin un malesa. I esaki segun Erna no ta sosodé asina lihé. Hopi bia e hende no ke aseptá i ta ora hasié, e ta bai mas fásil. Ora e kliente i e famia aseptá, ta mas fásil pa dil ku e malesa. E pashènt mester kòrda su remedi, kua remedi i ki ora ta tuma. Tur esei ta di sumo importansia pa por atendé mihó ku e malesa. I masha importante ta ku e famia mester tin hopi pasenshi.

 

10 aña Ypsilon

 

Oktober e aña aki Ypsilon ta kumpli 10 aña. Ruth a konta ku miembronan mes ta duna nan aportá pa medio di kontribushon òf donashon. I esei ta nèt nèt pa paga e gastu di luna. Pa selebrá e 10 aña ta algu grandi i p’esei e ta kere ku nan tin di sali kaya i pidi. No ta bai pa e luho pero kombibensia di famia i kliente. I den e kuadro aki tambe Ypsilon a saka un jingle ku Ruth mes a skibi e letranan i ku yudansa di Farley Lourens i Hershel Rosario a aregl’é.

 

Kontakto; pa por tuma kontakto ku Ypsilon ta 5261437

https://youtu.be/aAFTcDjMkCA

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

LAGA UN KOMENTARIO

Please enter your comment!
Please enter your name here