Anto inisiá e mes un investigashon forénsiko inmediatamente
…Banko Sentral di Kòrsou i Sint Maarten a konstatá ku Ennia su solvabilidat ta na peliger serio. Esaki ta pa motibu di 2 faktor. Na promé lugá ta asina ku e doño di Ennia, pues e UBO (Ultimate Beneficial Owner) a saka un suma grandi di masoménos Nafl. 500 mion for di e kompania di seguro i na di dos lugá e doño a duna instrukshon pa sistemátikamente subi e balor di un tereno na Sint Maarten konosí komo Mullet Bay den bukinan di atministrashon di e kompania, ku e konsekuensia ku e balor di e tereno den buki ta hopi mas haltu ku e balor real. Ta trata aki di un suma di alrededor di Nafl.650 mion si deskontá e balor ku Banco Sentral a konstatá despues di un taksashon profeshonal di e tereno, for di e suma.
Tur e dos akto nan ariba menshoná ta di mal gusto i di mala fe i ta kousa daño na Kòrsou i na nos sistema di supervishon di entidatnan finansiero ku ta den man de Banko Sentral. Ademas i mas importante e ta paso e a okashoná un situashon ku solvabilidat di Ennia no ta na òrdu i konsekuentemente e kompania di seguro ta bai hañ’e entre otro den problema serio i kompliká ku tur e binti piku mil (±30.000) penshonadonan i aseguradonan ku ta sigurá serka e kompania. I hinter nos sistema finansiero di pais lo por tambaliá.
Ta p’esei tur e personanan ku di un òf otro moda i/òf manera a partisipá den e estafa aki mester wòrdu persiguí penalmente. E pregunta ta kon Banko Sentral a permití e desaroyonan aki kaminda pa algun aña kaba Ennia tabata biba bou di un “noodregeling” i un supervishon estrikto i kaminda e reglanan estrikto di Banko Sentral mes ta bisa ku pa tur akshon ku ta mishi ku solvabilidat di e entidat bou di e supervishon estrikto, e tipo di aktonan asina mester di aprobashon di e Banko.
Ta bin dilanti ku e hunta di Komisario a wòrdu ekstremadamente bon paga dor di e UBO (Ansary) no a hasi ningun intento signifikante pa evitá e estafa. Ta p’esei tantu banko Sentral de Kòrsou i Sint Maarten komo tambe Banko Sentral hulandes ku ta supervisá e filial na Boneiru, a konkluí ku e hendenan aki no ta “fit” pa manehá e kompania i a retirá nan tur. E úniko persona ku e Banko sentralnan a haña “fit” pa hasi su trabou tabata e direktor Gilbert Martina ku por a proba ku na vários okashon el a alertá e UBO ku lokual ta pasando ta den konflikto ku nos leinan di e supervishon dor di Banko Sentral. Despues ku Ansary a menas’é di kit’é for di trabou e mes a tuma su retiro.
Ministerio Públiko lo tin ku kuminsá ku un persekushon penal di tur esnan ku a permití ku reglanan di lei a wòrdu violá i ku a trese hinter nos sistema finansiero na peliger i tambaliando
Solushon
E solushon no mester ta un fiansa na ningun pais òf partido. Pasobra ora papia di fiansa ta for di e pensamentu ku tin ku paga bèk. Gobièrnu di Kòrsou sigur no ta den posishon di paga nada bèk. I esei pa e simpel motibu ku Gobièrnu tin un debe supstansial kaba ku ta surgi for di palabrashonnan basá riba e lei di Konsenso di Supervishon Finansiero. E dos normanan pa midi for di e lei ei esta e “rentelastnorm i e schuldquote” ta riba nan plafòn kaba. Den e kaso aki si mi ta huntu ku CFT ku a deskonsehá fuertemente pa fia e sèn pa Ennia su rekuperashon na Gobièrnu di Kòrsou i St. Maarten. Ademas si Hulanda fia e sèn na Kòrsou i St. Maarten e sèn ta drenta atministrashon di finansa públiko i afektá nos presupuesto negativamente. Pero e kos mas reprochabel ta si fia e sèn na Kòrsou i St. Maarten ku ta nos komunidat, na final di dia nos tur, tin ku bai skupi e sèn hòrta for di nos saku pa kubri e solvabilidat di Ennia.
E sèn mester bai pa un entidat lantá dor di Gobièrnu hulandes, pasó ta su sèn, ku ta bira e intermediario pa pasa e sèn den un areglo speshal na Ennia mes, kaminda e desfalko a tuma lugá, anto bou di un supervishon skèrpi. Tin diferente aspekto i posibilidat pa yega nan un areglo mas bien di un supsidio ku kondishonnan skèrpi pa Ennia. Tur hende enbolbí den e desfalko mester keda leu for di areglo pa solushon. Pasó nos komunidat tin hopi línea di kontakto entre personanan enbolbí, ku ta kuri dor di otro. Banko Sentral di Kòrsou i St. Maarten mester keda leu pasó nan ta un di e kulpabelnan prinsipal ku no a supervisá konforme su mes reglanan.
Banda e aserkamentu aki ta bira indispensabel un persekushon penal inisiá dor di Ennia mes i no Banko Sentral. Tin ku hasi un investigashon forénsiko serio i profundo riba tur esnan, Banko Sentral tambe komo instituto ku ta tin un responsabilidat ku a partisipá, den e robo pa sa presis ken a hasi kiko. Leinan penal ta eksigí pa e investigashon bisa eksaktamente ken a hasi kiko. E investigashon forénsiko mester wòrdu hasí dor di un kantor di abogado internashonal ku konosementu i ku no tin ningun relashon di nogoshi ku e akusadonan.
E resultado di e investigashon penal ta di suma importansia pa haña e sèn maestralmente hòrtá bèk. Pasobra e sr. Ansary ei lo komprendé bon bon si tin un veredikto PENAL den su kontra kual lo ta e konsekuensianan ora bira konosí ku ta e ta e Republikano bionario na Merka ku a orkestá e desfalko den su propio benefisio.
Konklushon
Si e Gobièrnu hulandes kier yudá Kòrsou i Sint Maarten realmente pa resolvé e problemanan na Ennia, den benefisio di e hendenan di e paisnan di CAS, e yudansa finansiero mester bai direkto pa Ennia mes, miéntras Ennia mes mester enkargá un investigashon forénsiko inmediatamente na un firma di abogadonan internashonalmente renombrá.
Stanley Betrian
Un siudadano preokupá