Den di dos mitar di aña nan 80  pastor Boeks di misa di Santa Famia huntu ku su konseho di parokia preokupá ku e deterioro di Otrobanda i sin u maneho pa tene e nivel di bida akseptabel a kuminsá aserka diferente hende i instansia pa wak kon por rebibá Otrobanda

Ei nan banda di nòmber di pastor Boeks mester menshoná mesora hende nan ku a uni mesora na e esfuerso i semper tabata sostené e esfuerso nan  di e grupo krea pa pastor Boeks

  1. Lo FO Wong ku tabata presidente di e konseho di parokia ku a sostené e proseso

sra. Sandra Lewis – Nieuw

  1. Sidney Jansen di millieu dienst
  2. Renfred Rojer ku tabata trahadó sosial
  3. Edsel Evertsz City inspector
  4. Dito Abad planoloog,
  5. David Dick habitante di e bario.

Nos tabata reuní den kas parokial di Santa Famia

Nos a kuminsá traha i a uni forsa ku Sosiedat Komersiante Otrobanda (SKO). E  tempu ei

presidente di SKO  sr. Alfred Capelo di La Bonanza i

  1. Leon Seibald di Casa Leon ,
  2. Florida Davelaar di Kadewe i
  3. Yehia Baroud di Casa Nena

Aki nos mester menshoná spesífikamente

  1. Jopi Hart ku a uni su mes na e núkleo i na promé instante a bira e relashonista públiko i despues a sigui kana dilanti di Plataforma Otrobanda for di 1993 te ku 2018

Defuntu  Elton Lauf i

Frank Eustatia huntu ku Jopi Hart a sigui hasi esfuerso nan mes i a mantené e fundashon funshonal.

Jopi Hart su aserkamentu a ‘boost’ e organisashon inmensamente I tabata tin un impakto grandi miéntras  Elton I Frank tabata e motornan operashonal.

 

E yega momento tambe ku mester a formalisá e grupo i asina nos a lanta e

Fundashon Plataforma Otrobanda  

Nos a aserká tambe obispado pa semper tabata tin un miembro den e direktiva.

Seguidamente pa mas partisipashon i garantisá kontinuidat di habitante di e bario mes, Plataforma a aserká e tempu

A LANTA FEDERASHON OTROBANDA:

KEN TABATA PIONERO PA E STRUKTURA KU NOS TIN AWE…

Sede Antia pa finansiá un estudio i strukturaá otro organisashon di base ku habitantenan. Ta bon pa menshoná ku e tempu ei nan a risibí sosten di sede antia.

 

Federashon Otrobanda

Ku e historia aki nos a papia ku Lisandra Martis presidente di Federashon Otrobanda di  loke federashon ta nifiká,  para pe, i su balor den e totalidat di trabounan pa e komunidat den Otrobanda.  i kiko mas por spera di nan.

FEDERASHON  OTROBANDA  Awe 26 di ougùstùs e federashon ta kumpli 24 aña i ta inisiá un temporada di selebrashon rumbo pa 25…

 

“No ta pasobra ta Otrobanda pero pa nos e ta spesial. E ta un di e kuater parti(nan) di sentro di siudat ku ta kurason di Kòrsou”. Otrobanda mes ta konsistí di komersiante i abitantenan.  Tin otro parti  di Sentro di siudat ku tambe tin habitante, pero  ménos. Otrobanda  a keda mantené e enfoke pa  salvaguardá e aspekto di habitante  huntu  ku  komersio, segun Lisandra. Tin asina tantu habitante ta biba aki ku no por laga un emigrashon di esei sosodé. Segun e historia ta mira  ku tabatin organisashonnan eksistente ku  ku ta Sosiedat Komersiante Otrobanda (SKO) pa atendé ku nesesidatnan di  komersiantenan i Plataforma Otrobanda tambe tabata atendé asuntunan manera infrastruktura i mas . Den nan trabou nan a realisá ku no tin representashon di e abitantenan siendo ku  e habitante su  nesesidatnan ta hopi i meresé atenshon pa ku nan retonan. E deterioro di edifisionan tabata prevalente e tempu ei i tabata haña un grupo di persona ku tin e desaroyo di Otrobanda i su hendenan na pechu, un grupo grandi ku a kuminsá reuní i papia kiko por hasi. Asina a lanta plataforma Otrobanda pero tabata falta mas. I den esei a aserka Leon “Jonchi” Weber pa e hasi investigashon kon por organisá i akapará e organisashonnan i asina a yega na Federashon Otrobanda.

 

11 bario den área di Otrobanda

Federashon Otrobanda  su barionan ta e barionan monumental for di seri Otrobanda ku ta kore te Mundu Nobo. Den dje tin un bario ku yama Juan Domingo, kual hopi hende ta keda asombrá ora bo menshoná esaki, pa motibu ku nan ta kere outomátikamente ku ta e Juan Domingo pabou aya,  pero  nos tambe tin un Juan Domingo di Otrobanda. Antes tabata asina ku Mundu Nobo tabata enserá te e kasnan di polis ku tabata kai den e  federashon, pero mester a krusa kaya i yega te Misa di Coromoto. Konsekuentemente ta trata di 11 bario den área di Otrobanda kaminda ta biba mas òf ménos 6 mil hende. Otrobanda ta hopi dinámiko, hende ta sali i otro ta bin biba, tin komersio, personanan ku tin temporal manera studiantenan i e abitantenan mes ta basta konsistente pero tin hopi imigrante tambe den e bario ku por varia. Tin SKO ta atendé i organisá  e komersiantenan den kaya Grandi  i tambe  na tin maneho  di  Brionplein. Area di komersio na Otrobanda a ekspandé ku  desaroyo na Kura Hulanda i Renaissance entre otro. Tin área di komersio grandi i no tur ta kai bou di SKO. Pero meskos ku e federashon tin diferente aspekto ta kana huntu. I unda  ta yama Otrobanda, bario or área? Lisandra a bisa Otrobanda ta grandi.  Tin un repartishon ofishal di zona geográfiko na Kòrsou.  Remarkabel ta ku pa diferente instansia e  “grens’ di Otrobanda ta varia.   Den boka di pueblo Otrobanda ta nos 11 barionan inkluyendo nos  bario bisiñanan Wishi/ Marchena, Habaai, Sta. Helena, Charo i Plantensrust.  Diferente instansia, segun e repartishon geográfiko ofishal  ta konsiderá Otrobanda  su límite, “grens” diferente kaminda.. Pa Kuerpo Polisial (KPC)  por ehèmpel Otrobanda e ta kore te Gato.

 

Derechi di eksistensia

Federashon Otrobanda den 24 aña, nan derechi di eksistensia ta probá. E propósito prinsipal ta pa wak e nesesidat di abitantenan, e hendenan ku ta biba den Otrobanda. Pero e tin diferente aspekto den dje, pasobra ora ta papia di biba, tin di referí na infrastruktura, seguridat, higiena, desaroyo di e hende mes i si kue un famia, tur e diferente personanan ku ta forma parti di dje, tin desaroyo di hóben, hende grandi, e kategoria di hendenan di edat ta subiendo konsekuentemente e nesesidat ta keda subi. Tin hende ménos pudiente i mas pudiente, tur mester atendé.  E komunidat di Otrobanda te un representashon chikí di e komunidat total, pues nos tin un meskla di hopi nashonalidat ku ta biba na Kòrsou. Tene na kuenta ku  e nesesidat na ta varia i nos tin ku buska e balansa den tur e aspektonan i tambe balansa e variedat.  Tambe a bin aserka despues di covid, e enfoke riba desaroyo ekonómiko. E nesesidat pa enfoká riba dje a bira mas grandi pasobra den ekonomia ora tin retraso, e grupo ku ta yuda lanta e ekonomia ta empresa chikí. Abitantenan den bario ta traha kos dushi, pan bolo, kose, krea obra di arte i ta envolví di un variedat grandi di empresa chikí formal i informal etc., etc.. Tin diferente desaroyo ekonómiko den e hanchinan i mei di e kasnan tambe, no solamente den kaya grandi.  . Kada desaroyo ekonómiko a bira prevalente serka nan. Federashon  a yega di traha konhunto ku   ku MEO entre otro ku e ferianan BETH, ku ta duna oportunidat pa eksponé arte i e produkto di e empresario chikí   i yuda pa adelantá nan mes. Den e 11 barionan di Otrobanda tin 6 klùster; tin Seri Otrobanda, Rif, Seri Domi, Domi Baraltwijk i San Mateo ta huntu, Juan Domingo i Mundu Nobo ta huntu en total 6 klùster i kada Klùster tin un komishon. Tin di nan ta fundashon ofisial i tin ta simplemente komishon i kada un ku su representashon. Kada komishon tin un komisario den un di e áreanan. I den kada klùster ta investigá i sa e nesesidatnan di nan respektivo bario i ta bin huntu i ku puntonan komun.  Nos ta rekonosé tambe organisashonnan ku miembro di Federashon manera Sentro di Bario Otrobanda, Plataforma Otrobanda i  organisashon di nos 60+ tambe.  Wak e organigram athunto ku e deliñá e struktura i ken ta forma parti di e ASAMBLEA ofishal Federashon ta representá.

 

Funshoná

Lisandra a bisa ku kisas e ta zona kompliká, pero e reakshon den pueblo i serka instansianan ta kana si. Tur kos ku hasi tin reto i tin ta kana mihó ku otro pero en realidat e ta funshoná, pasobra nan tin 24 aña kaba ta hasié. E ta funshoná den sentido ku señor Weber e investigashon pa yega na e struktura ta maestral. Por ehèmpel den statuto tin ku tur miembro di e direktiva di e federashon mester ta habitante i e úniko ku no mester ta habitante ta e presidente. I den e kaso aki Lisandra no ta biba den Otrobanda.  Ta un profeshonal a investigá i yega na e konklushon aki. I e bon ku e miembronan ta biba den e bario ta nifiká ku nan kurason ta bati pa nan bario i ora nan papia ta di e realidat i ta tende di nan. E rèspèt ta otro pasobra bo ta papia di hende ku ta bibando den e mesun situashon, ku konosé nan realidat i mas. Si tin mester di un neutralidat i balansa, esei ta  bini dor di e persona den e funshon menshoná. SKO i Plataforma Otrobanda ta wòrdu aploudí tur dia di nobo pasobra ora a hasi e eskoho pa un sosiólogo investigá i yega na e struktura tabata e mihó desishon. E konosementu di kon e struktura ta hinka den otro i funshoná ta un regalo.

Kompromiso ta e reto mas grandi

E reto di mas grandi ku e federashon ta topa kuné ta Commitment esta kompromiso. Mayoria komishon awor aki tin muchu tiki hende pero hopi trabou. No tin bastante hende, miembro aktualmente  den e komishonnan. Hopi hende ta interesá pero e trabou ta boluntario, i e ta rekerí un balansa ku bida  di famia, trabou i mas. I dado momentu ora balansa den kaso di Lisandra mes, e ta traha pa e federashon  kasi mes tantu ku den un trabou di tur dia. Si bo no tin amor i pashon pa e kos, bo no ta hasié. I p’esei ta importante pa biba den Otrobanda pasobra no ta sinti pe. Lisandra mes  su famia ta di Bayonette straat i  e a nase den Sta. Helena.  Ta  bin di Otrobanda pero ni maske no tabata asina, e trabou aki ta unu ku bo tin di hasi di kurason. I di unda ku bo ta, ora bo pone enfoke e mester tin e kurason pa hasié. Si bo kurason ta den e lugá korekto, bo ta hasié ku amor. Tin asina tantu nesesidat i tin diferente manera pa solushoná kos. Mester keda kreativo. Hopi hende tin pashon pa e trabou pero no ta kombin’é ku e realidat ku tin di hasié. Tin hende ta figo den e komishon pero tin ta drenta i sali. E reto ta keda semper  e kompromiso, e hende.

 

Infrastruktura i desaroyo sosial

E monumentonan rekonosé komo “WORLD HERITAGE” na Kòrsou mayoria ta den Otrobanda. Pa Lisandra tabata un poko difísil pa mustra kua ta e trabou di mas grandi nan dilanti. El a bisa ku si kue infrastruktura, esei semper ta keda un di nan retonan mas grandi. Den Otrobanda tin edifisionan monumental, kasnan ku ta rekerí kostonan haltu pa nan mantenshon. Ta kasnan ku a pasa di generashon pa generashon sin ku e parti legal a kada mes pareu ku esei. Tin kas i edifisionan pará ku no por kaba di atendé ken ta doño pa atendé e parti legal i logístiko. Ta traspaso di historia pa historia i nada ofisial. Un famia aki i otro aya, edifisio ta keda para i kai atras. Infrastruktura ta keda un di e puntonan difísil. I meskos ku tur otro hende na Kòrsou, e desaroyo sosial, hendenan den nesesidat ta rekerí atenshon. Seguridat tambe tin su retonan grandi no solamente serka nan pero rònt Kòrsou. I e realidat ta ku mester hasi e wega di balansa i wak kua ta atendé promé, I MAYORIA BIAHA BO TIN KU ATENDE MAS KU UN ASUNTU  pareu. Loke Lisandra ta hopi kontentu i satisfecho kuné ta ku den kada “Cluster” grupo di bario, komishon tin lider i miembronan   ku ta keda kore pa logra drecha e asuntunan.  Un fuerte abraso di empuhe i alabes gradisimentu na nan kada unu.  Sin nan “NOS” huntu no por logra nada.

 

Otrobanda ta sentral

Lisandra a splika mas aleu ku hopi hende tin di haña splikashon, kon nan di e federashon a hinka tur e pùzelnan den otro. Lamentablemente e esfuerso ei, e ta yuda pero no ta sufisiente. Te ainda tin hopi inisiativa ta bin den bario pa hasi proyekto pero no ta aserka e federashon, te ora e asuntu pega. Nan tei pa yuda i sostené i nan tin un plataforma ku ta kana huntu pa yuda agilisá e diferente aspektonan pero tòg no ta aserká nan. I p’esei ta kiko mas nan tin di hasi pa hende sa ku nan tei. Nan sa e nesesidat di e bario i konosé e bario kaba, i mas importante tin e infrastruktura di komunikashon interno ku e barionan p’esei dikon no aserká nan promé. Ta huntu nos ta yega na algu mas mihó, segun Lisandra. I esei ta e mensahe ku nan ke pa yega, ku nan tei i nan tin e struktura i hendenan kaba i p’esei traha ku nan pa asina por yega hopi mas leu. Tin organisashon ke hasi shou den bario i despues ta bai. I nan no ta di akuerdo ku e kos ei i p’esei nan ta kuida hopi pa e kosnan aki no sosodé. Mester kòrda ku no ta e edifisio ta afektá pero ta e hende ta primintí i no ta kumpli kuné. No por hunga ku sentimentu i nesesidat di hende. I esei no ta Otrobanda so, pero e ta sosodé den mas bario. I p’esei e federashon ta protehá nan hendenan di e tipo di aktitutnan asina, si no ta bai hasi algu serio anto mihó no bin.

 

Infrastruktura

Otrobanda su infrastruktura di transporte públiko ta importante pasobra ta un di e poko área di Kòrsou ku por yega sigur ku transporte públiko for di tur kaminda i bai tur kaminda. No ta pòrnada nan ta boga  pa tin servisionan prinsipal  den Otrobanda.  No ta pòrnada su “voorgangers” a boga i hiba un lucha tenas  pa tin instansia di primera nesesidat , manera hospital keda den Otrobanda.  No ta pòrnada nan ta boga  pa tin aktividat na sosial i kultural manera Sentro Pro Arte i mas den Otrobanda .   Mester komprondé kuantu traba un hende ta pasa aden pa yega kaminda e ke bai paso nos transporte públiko NO te struktura di tal manera ku ta fasilitá nos pueblo ‘pedestre’ pa por yega tur kaminda, i p’esei nan ta boga pa sentralisá servisionan, sea Otrobanda òf Punda. Gobièrnu tin di komprondé ku nan no ta hasi polítika pero nan ta wak e realidat di e asuntu. I p’esei an lucha pa sentralisashon.

 

Kompartí ku otro barionan

Lisandra a bisa ku e historia ta pone ku nan ta kaminda nan ta. Na Kòrsou tin hopi bario hopi organisá. Nan tin sentro di bario meskos ku den Otrobanda. Nan tambe ta miembro di nan organisashon ta traha pa na bario.  Sentronan di bario ta importante. I tin barionan ku tin gruponan organisá,. Ta gruponan ku ta bin huntu ku sa nesesidat di nan bario i ta hasi algu kuné. Kada área i bario di Kòrsou ta otro. E komishonnan di bario tambe ta otro. Pero nan ta krusa i tin kos nan tin kosnan meskos. Den kaso di Federashon Otrobanda nan tin  sierto  inisiativanan i sierto organisashon  ku ta nan benefisio di nos tur i nan ta kompartí esakinan.  Loke nan a logra. Nan a yega di sinta ku Banda Bou i Banda Ariba su organisashonnan pa kompartí ku otro kiko tur nan i nos por yuda otro kuné, kiko nan i nos tin “onder de knie” pa nos kompartí ku otro.  Federashon  ta boga pa komo nan tin e struktura i komo nan tin hopi asuntu desifrá kaba di e retonan, nan ta boga organisashon i instansianan di gobièrnu pa traha HUNTU Nan tin pasonan i hopi otro asuntu kla kaba i ta hasi e situashon di trabou  mas efisiente. Nan ta sirbi komo piloto i ta keda sirbi komo piloto. I nan ta dispuesto pa sigui ta segun Lisandra.

Biba Otrobanda; Den nos próksimo programa nos lo papia di Biba Otrobanda

Aki Lisandra ta para ketu na kada persona ku ta kompletá e totalidat  DIARIO 

 

Nos tim di trabou di tur dia ta konsistí di

Komishon Mundu Nobo – representá Mundu Nobo en Juan Domingo (o)

Fundashon adelanto Domi Abou – representá Domi / San Mateo/ Baraltwijk

Komishon Ser’i Domi – representá Ser’I Domi

Fundashon Ser’i Otrobanda – representá Ser’I Otrobanda/ Quinta

Fundashon Rif – representá Rif bij Otrobanda

Komishon Kura Shon F’il/ Kortijn, Mgr Niewindtstraat – representa Kura I Shon Fil/ Kortijn/ Mgr. Nieuwindtstraat/ Panama/ Volksbond

I pa tur nos abitantenan  

Sentro di Bario Otrobanda

Nos tim di trabou di tur dia ta konsistí  tambe di

Plataforma Otrobanda

Sosiedat Komersiante Otrobanda (SKO)

Kontakto

Lisandra Martis 5690175 – 6708016

Fb; Federashonotrobanda

Email; federashonotrobanda@gmail.com

 

DANKI

FEDERASHON kier para ketu un ratu na balor di  medio di komunikashon.  Un danki speshal na tur ku semper ta koperá ku nos pa trese informashon i desaroyo na nos komunidat. 

Un danki Speshal na Valesca i su tim di EXTRA,  e oportunidat aki riba aniversario pa trese nos mensahe den e forma aki, den e edishon aki… Much Love – Lisandra Z. M. Martis

 

LAGA UN KOMENTARIO

Please enter your comment!
Please enter your name here